วิธีรักษาเส้นเลือดขอด เคยสังเกตมั้ยคะ? ว่าขาของเรามีลักษณะเหมือนเส้นเลือดปูดออกมา หรือมีเส้นเลือดฝอยเล็กๆ อยู่หรือเปล่า? หากมีอาการลักษณะนี้อาจเป็นสัญญาณเตือนว่าเรากำลังเป็นเส้นเลือดขอดอยู่ก็ได้
สาเหตุการเกิดเส้นเลือดขอด
เส้นเลือดขอด (Varicose Vein) คือ ภาวะที่หลอดเลือดดำโป่งพองผิดปกติ มีสาเหตุมาจากการทำงานของหลอดเลือดดำ เพราะหลอดเลือดดำที่หน้าที่นำเลือดดำที่ไหลเวียนจากเท้ากลับเข้าสู่หัวใจ โดยในหลอดเลือดดำจะมีลิ้นเล็กๆ อยู่เป็นช่วงๆ คอยกั้นเลือดไม่ให้ไหลย้อนกลับลงไปที่เท้า แต่เพราะลิ้นกั้นนี้ทำงานผิดปกติไม่สามารถกั้นเลือดไม่ให้ไหลกลับลงไปที่เท้าได้ จึงเกิดเลือดคั่งในหลอดเลือดส่วนปลาย ทำให้หลอดเลือดดำขยายตัวจนปูดป่องโพง ซึ่งมักเกิดบริเวณขา เท้า น่อง โดยระดับความรุนแรงของเส้นเลือดขอดจะมีตั้งแต่เห็นเส้นเลือดฝอยเล็กๆ (Spider Vein) จนเห็นเป็นเส้นหลอดเลือดขนาดใหญ่โป่งพองออกมา โดยเส้นเลือดขอดจะมีลักษณะคล้ายเส้นใยแมงมุม ตัวหนอน หรือไส้เดือนอยู่ใต้ผิวหนัง
อาการของเส้นเลือดขอด
โดยปกติแล้วเส้นเลือดขอดไม่ใช่โรคร้ายแรงอะไร เพียงแค่ทำให้เกิดความไม่สวยงามเท่านั้น แต่หากเป็นมากอาจทำให้เกิดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ บวมร้อน มีผื่นคันบริเวณเส้นเลือดขอดใกล้ข้อเท้า และในบางคนอาจเกิดโรคแทรกซ้อนที่ทำให้ผิวบริเวณนั้นแตกกลายเป็นแผลเรื้อรัง เรียกว่า แผลจากเส้นเลือดขอด (Varicose ulcer)
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดเส้นเลือดขอด
- เพศหญิง มีโอกาสเสี่ยงเป็นเส้นเลือดขอดมากกว่าผู้ชายเพราะมีฮอร์โมนเอสโตรเจนที่ไปทำให้ผนังหลอดเลือดคลายตัวลง จึงมีโอกาสที่ลิ้นหลอดเลือดจะเกิดการรั่วได้
- อายุที่เพิ่มมากขึ้น ส่งผลให้ความยืดหยุ่นของหลอดเลือดลดลง ลิ้นที่กั้นหลอดเลือดจึงมีประสิทธิภาพลดลงด้วย
- น้ำหนักเกิน หรืออ้วน ทำให้การหมุนเวียนเลือดไม่ดี หลอดเลือดต้องทำงานหนักเพื่อลำงเลียงเลือดกลับไปหัวใจ แรงดันเลือดจึงสูงขึ้นลิ้นกั้นหลอดเลือดจึงเสี่ยงต่อการรั่วได้
- อาชีพที่ต้องยืนหรือนั่งติดต่อกันเป็นเวลานาน หรือผู้หญิงที่ใส่ส้นสูง ทำให้ระบบหมุนเวียนเลือดไม่ดี
- พันธุกรรม หากครอบครัวมีประวัติเป็นเส้นเลือดขอดก็มีโอกาสสูงที่เราจะเป็นเส้นเลือดขอดด้วย
- ผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์จะมีปริมาณของเลือดสูงขึ้น ทำให้เกิดการตึงของหลอดเลือด รวมถึงระดับฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง ส่งผลให้ผนังกล้ามเนื้อหลอดเลือดคลายตัวจนลิ้นเปิดปิดเลือดอาจทำงานบกพร่อง
- ผู้ที่มีประวัติหลอดเลือดดำทำงานผิดปกติ หรือเคยมีลิ่มเลือดอุดตัน
วิธีรักษาเส้นเลือดขอด
การรักษาเส้นเลือดขอดสามารถทำได้ โดยมีวิธีแก้เบื้องต้นคือการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ทำให้เกิดเส้นเลือดขอด เช่น การนั่ง หรือยืน เป็นเวลานานๆ หรือสวมถุงเท้าสำหรับรักษาเส้นเลือดขอด (compression stocking) โดยใส่รัดขาไว้ตลอดวัน เพื่อช่วยบีบไล่หลอดเลือดและกล้ามเนื้อขาให้พาเลือดเคลื่อนตัวกลับสู่หัวใจได้ดียิ่งขึ้น แต่ก่อนใช้วิธีนี้ต้องให้แพทย์พิจารณาก่อนนะคะ ซึ่งวิธีนี้ทำได้ในกรณีที่เส้นเลือดขอดมีอาการรุนแรงไม่มาก แต่หากเส้นเลือดขอดมีอาการรุนแรงแพทย์จะแนะนำให้รักษาวิธีอื่น เช่น
1. การฉีดสารเคมีที่เส้นเลือดขอด (Sclerotherapy)
ใช้กับเส้นเลือดขอดที่มีขนาดเล็กถึงปานกลาง ตัวยาจะไปปิดการทำงานของหลอดเลือดดำ เส้นเลือดขอดจะค่อยๆ หายไป วิธีนี้ใช้เวลาไม่นานแค่ 15-30 นาที ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล สามารถกลับบ้านได้เลย
2. การฉีดสารผสมโฟมเข้าเส้นเลือดขอด(Foam Sclerotherapy)
ใช้รักษาเส้นเลือดขอดที่มีขนาดใหญ่ ตัวโฟมจะไปปิดการทำงานของหลอดเลือดดำที่โป่งพอง แล้วเส้นเลือดขอดจะค่อยๆ หายไป
2. การผ่าตัดเอาเส้นเลือดขอดออก (Varicose vein stripping)
วิธีนี้ใช้สำหรับเส้นเลือดขอดที่มีขนาดใหญ่และยาวมากๆ รักษาด้วยการฉีดยาไม่ได้ แพทย์จะทำการผ่าตัดบริเวณที่มีเส้นเลือดขอดเพื่อดึงเอาเส้นเลือดที่ขอดทั้งเส้นออกไปเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
3. การรักษาเส้นเลือดขอดด้วยเลเซอร์
วิธีนี้จะใช้เลเซอร์รักษาเส้นเลือดขอดที่มีขนาดเล็กเท่านั้น เป็นการรักษาที่รวดเร็ว ปลอดภัย ไม่มีแผล อาจจะรู้สึกเจ็บเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ซึ่งเลเซอร์ที่นิยมใช้จะเป็น Nd:YAG laser การรักษาวิธีนี้อาจจะต้องทำหลายครั้งขึ้นกับขนาด จำนวน และความลึกของเส้นเลือดขอด
4. การรักษาเส้นเลือดขอดโดยใช้คลื่นความถี่วิทยุ (Radiofrequency Ablation – RFA)
การรักษาวิธีนี้แพทย์จะเจาะรูเขนาดเล็ก แล้วใส่สาย Fiberoptic เข้าไปในหลอดเลือดดำ โดยความร้อนจากคลื่นวิทยุ (ประมาณ 120 องศาเซลเซียส) จะทำให้เส้นเลือดขอดฝ่อตัวลงไปในที่สุด วิธีนี้จะทำให้เส้นเลือดขอดยุบลง 50% และยุบลงอีก 90-100% ในอีก 6-8 สัปดาห์
5. ยารับประทานบรรเทาอาการเส้นเลือดขอด
ปัจจุบันมีแค่ยาแบบรับประทานเท่านั้นที่ช่วยรักษาเส้นเลือดขอดได้จริง ยังไม่มียาทาชนิดไหนที่มีการวิจัยว่าสามารถรักษาเส้นเลือดขอดได้ ซึ่งยารับประทานจะต้องมีตัวยา micronized diosmin 450 มิลลิกรัม และ hesperidin 50 มิลลิกรัม มีคุณสมบัติลดกระบวนการอักเสบ เพิ่มการบีบตัวของหลอดเลือดดำ ทำให้ลิ้นในเส้นเลือดกลับมาเป็นปกติ ชื่อยาการค้าในกลุ่มนี้ เช่น Daflon 500 mg
หากอยากรักษาเส้นเลือดขอดแนะนำปรึกษาแพทย์ดีกว่าค่ะ เพราะแพทย์จะเป็นผู้ประเมินว่าเราควรใช้วิธีใดในการรักษาจึงจะเห็นผลดีที่สุด ซึ่งเดี๋ยวนี้ก็มีโรงพยาบาลและคลินิกมากมายที่ศูนย์รักษาเส้นเลือดขอดโดยเฉพาะทำให้มั่นใจได้เลยว่าจะได้รับการรักษาที่ปลอดภัยและเห็นผลลัพธ์ที่ดี
ขอบคุณข้อมูลจาก :
หมอชาวบ้าน
https://www.pobpad.com/
https://www.bangkokhospital.com/
https://medthai.com/
